Tijdlijn: Gustav ROSENBERG: Poot familie

	Datum	Gebeurtenis(sen)
1	1781	1781: William Herschel ontdekt de planeet Uranus.
2	1784	1784: De Staten-Generaal verbiedt het dragen van oranje.
3	1787	1787: Propagandisten voor Oranje zoals Kaat Mossel in Rotterdam en Mooie Mie in Arnhem stookten het grauw op, met gevolg dat er overal oproer, relletjes en vernielingen ontstonden. Willem V moest optreden, maar hij durfde niet of hij kon niet. De Pruisische Koning Frederik van Pruisen had van de Gelderse Staten de vereiste toestemming gekregen om de Nederlanden binnen te trekken. Op 13 September kwamen zijn troepen begeleid door Van Hogendorp, de grens over. Alleen de nadering van dit leger zorgde voor grote onrust, Patriotten vluchtte het land uit richting Frankrijk. Wie niet tijdig zijn huis verliet, liep kans door de Pruisen naar de beruchte gevangenissen in Wesel gestuurd te worden. In Nederland waren de Patriotten verdreven en Willem V kreeg een royale compensatie.
4	1789	1789: George Washington wordt de eerste President van de Verenigde Staten van Amerika. 1789: Bestorming van de Bastille en het begin van de Franse Revolutie.
5	1794	1794: Na een veldslag bij Fleuris op 26 juni 1794 walsten de Fransen opnieuw over Belgie. In september sloeg de Fransman Pichegru met succes het beleg rond 's Hertogenbosch, op 16 0ctober capituleerde Venlo voor Jourdan, Maastricht viel na een belegering van 6 weken en op 7 november ging Nijmegen. De Patriotten vierde feest en danste rond de vrijheidsbomen en lieten hun woordvoerders de trappen der stadshuizen bestijgen.
6	1795	1795: De periode 1795-1814 wordt gekenmerkt door grote armoede, zelfs voor de hoge stand. 1795: Utrecht wordt bezet door het Franse leger. Willem V vlucht naar Engeland.
7	1796	1796: 1 Januari: Staats-Brabant en Drenthe worden als achtste en negende provincie toegelaten tot de Staten-Generaal. 16 Januari: Er vinden verkiezingen plaats voor een Nationale Vergadering. Dit is het hoogste staatsrechtelijke lichaam. De Vergadering is getrapt gekozen door mannen van 20 jaar en ouder met een vaste woonplaats, die de eed tegen het Stadhouderschap hadden afgelegd en niet van de bedeling leefden. 1 Maart: Eerste vergadering van de Nationale Vergadering. Belangrijke besluiten: 1.Scheiding van Kerk en Staat. 2.Gelijkstelling Joden met de Bataafse burgers. In maart 1796: Voor het eerst in de geschiedenis van dit land werden er nationale verkiezingen gehouden. Nederland werd na moeizaam discussi?ren over wie het kiesrecht mocht hebben, verdeeld in 126 kiesdistricten. Uit elke district kwam een afgevaardigde naar de Nationale Vergadering, die op maart 1796 voor het eerst bijeenkwam.
8	1797	1797: Kollumer Oproer. In de Franse tijd stonden Patriotten en Prinsgezinden soms fel tegen over elkaar. Dat was ook al zo voordat de Fransen ons land introkken. In het jaar 1797 bleek, dat de Oranjeliefde nog sterk leefde onder het gewone volk. Het kwam tot een uitbarsting, die bekend staat als het Kollumer Oproer. In de gemeente Kollumerland ontstonden onregelmatigheden. Op woensdag 18 januari 1797 werden de bewoners van Kollumerzwaag opgeroepen om na te gaan wie van hen geschikt waren voor de "burgerwapening". En op zaterdag 28 januari werd de bevolking van Burum opgeroepen. Onder hen was ook ene Abele Reitzes, de zoon van de weduwe van Reitze Abels. Toen Abele uit Kollum terug kwam, riep hij "Oranje Boven". Daarop werd hij in de nacht van 2 op 3 februari gevangen genomen. Eerst werd hij vastgezet in het Rechthuis te Kollum met het doel hem later over te brengen naar het blokhuis te Leeuwarden. De arrestatie van Abele was de druppel die de emmer deed overlopen. Uit het westen van de gemeente kwamen velen naar Kollum om Abele te bevrijden. Onderweg naar Kollum werden al enige huizen in brand gestoken. De mannen waren bewapend met zeisen, snoeimessen, sikkels, en alles wat maar kon dienen om de tegenstanders schrik aan te jagen. De kamer van de secretaris werd bezet. De secretaris werd gedwongen een verklaring te tekenen dat niemand deze daad met enig leed zou moeten betalen. Ook werd Abele Reitzes onder dwang vrij gelaten. Ondertussen werd echter het gezag in Leeuwarden gewaarschuwd. Er werd versterking gestuurd en een aantal oproerkraaiers werd gevangen gezet in de kerk, waaronder Jan Binnes van Oudwoude. De volgende dag kwamen aanhangers van deze Jan Binnes weer in grote getale naar Kollum. Aangevuld met mensen uit de Dongeradelen en Burum werden de troepen van de patriotten uit Kollum verdreven. Een detachement ruiters met friese paarden en twee veldstukken werd naar Kollum en omgeving gestuurd en de rust keerde weer. De volgende dagen werden in geheel noord en noordoost-friesland rebellen gevangen genomen. Er werden zware straffen opgelegd aan 168 gevangen genomen Prinsgezinden. Jan Binnes en (later) Salomon Levy werden ter dood gebracht, terwijl anderen hoge boetes kregen opgelegd.
9	1798	1798: Twee staatsgrepen in ??n jaar.
10	1799	1799: Op 31 december wordt de VOC formeel ontbonden. 1799: De Engelsen en Russen doen op 22-07-1799 een inval in Noord-Holland. De Bataafse vloot blijft afzijdig, want de oranje gezinde matrozen weigeren te vechten tegen de Oranjevlag.
11	1803	1803: Oorlog tussen Frankrijk en Engeland. De Engelsen veroveren de Nederlandse koloni?n.
12	1805	1805: Rutger Jan Schimmelpenninck raadpensionaris.
13	1806	1806: Het 3 Guldenmuntstuk wordt vervangen door de rijksdaalder. 1806: Willem V overlijdt in Brunswijk. Lodewijk Napoleon koning van Holland. 1806: Lodewijk Napoleon, de broer van Napoleon Bonaparte I, werd Koning van Holland in 1806, nadat de Bataafse Republiek afgeschaft was.
14	1807	1807: De ontploffing van het kruitschip in Leiden.
15	1808	1808: Oude Pekela heeft 3371 inwoners, Nieuwe Pekela heeft 3299 inwoners.
16	1810	1810: Het Koninkrijk Holland wordt bij Frankrijk ingelijfd.
17	1811	1811: De Engelsen veroveren Java als laatste kolonie van Holland. 1811: Invoering van de burgerlijke stand en kadaster.
18	1812	1812: Tocht naar Rusland.
19	1813	1813: De Fransen verlaten ons land. Koning Willem I aanvaardt de soevereiniteit als constitutioneel vorst. 1813: 16-19 oktober: Napoleon wordt verslagen in de Volkerenslag bij Leipzig. 30 november: Prins Willem Frederik landt bij Scheveningen. 2 december: Prins Willem Frederik (1772 - 1843) aanvaardt in de Nieuwe Kerk in Amsterdam de soevereiniteit als constitutioneel vorst (Koning Willem I).
20	1814	1814: Op 23 mei geven de Fransen hun laatste steunpunt, Delfzijl, op.
21	1815	1815: Willem I, koning der Nederlanden. 1815: Slag bij Waterloo.
22	1816	1816: Engeland geeft de koloni?n terug aan Nederland.
23	1817	1817: Hongerwinter door mislukte oogst.
24	1823	1823: In de nacht van 25 op 26 september 1823 werd Odoorn door een grote brand getroffen. Onder andere de pastorie werd verwoest. Vermoedelijk zijn bij deze brand de doop- en trouwboeken verloren gegaan, want van Odoorn is geen register over. Toch is er in ieder geval een doopboek over de jaren 1734-1811 geweest. Dit blijkt uit het volgende. In 1811 werden de maires van de Drentse gemeenten verplicht de geboorte- of doopprotocollen van de verschillende godsdienstige gezindheden over te nemen. in de naar aanleiding daarvan opgemaakte lijst van 2 mei 1812, die een opgave van overgedragen registers bevatte, staat dat de maire van Odoorn een doopboek over de jaren 1734-1811 heeft overgenomen. Uit de krant Odoorn, den 26 September: Ook onze gemeente heeft, hoezeer in mindere mate als Zuidlaren, Dalen en Beilen, de ramp getroffen, welke in een kort bestek van jaren zoo vele Drentsche dorpen en gehuchten heeft geteisterd. In de afgeloopen nacht omstreeks half twaalf uren ontdekte men brand in een onzer boeren huizen, en in minder dan ??n uur tijds waren drie boeren woningen en de pastorij door de vlammen verteerd. De heer predikant en deszelfs dienstmeid zijn met levensgevaar het, bij hunne ontwaking reeds brandende, huis ontkomen. Uit de pastorij is bijna niets geborgen, terwijl acht runderen en ??n varken een prooi der vlammen zijn geworden. Het is niet bekend waardoor deze brand ontstaan is.
25	1825	1825: De Java oorlog. Nederland begint een offensief tegen de Javaanse Vorsten.
26	1826	1826: Malaria maakt onder de 193.333 tellende Friesche bevolking m??r dan 4.000 dodelijke slachtoffers.
27	1827	1827: Veenhuizen wordt bevolkt door 1811 wezen en 680 bedelaars
28	1829	1829: Verboden in de kerken te begraven.
29	1830	1830: Onrust in Belgi?, gevoed door liberale en katholieke politici, leidt tot afscheiding van de Nederlanden.
30	1831	1831: De Europese staten erkennen een onafhankelijk Belgisch koninkrijk, met vorsten uit het Huis van Saksen-Coburg.
31	1832	1832: Cholera-epidemie in het zuiden van Drenthe
32	1835	1835: Eerste spoorlijn Haarlem - Amsterdam.
33	1838	1838: Glasfabriek gesticht te Nieuw-Buinen onder directie van J.C.A.Th?ne
34	1839	1839: Nederland erkent de onafhankelijkheid van Belgi?. 1839: Fotografie wordt uitgevonden.
35	1840	1840: Willem I doet afstand van de regering. Willem II wordt koning der Nederlanden.
36	1841	1841: Clemens en August Brenninkmeijer openen hun eerste winkel op de Oosterdijk in Sneek.
37	1842	1842: Scholten richt een aardappelmeelfabriek op in Foxhol
38	1844	1844: Zeer strenge winter en de 2 jaren daarop mislukken de aardappeloogsten. De bevolking lijdt honger. 1844: Oprichting van het Genootschap ter Bevordering van de Landbouw in Drenthe, later omgedoopt tot Drents Landbouw Genootschap (DLG).
39	1845	1845: Tweede glasfabriek gesticht te Nieuw-Buinen, de latere N.V.Meursing.
40	1846	1846: Voedselschaarste in Drenthe 1846: Emigratie naar Michigan (USA) uit Drenthe komt op gang. Eerste 56 Drenthen vertrekken.
41	1847	1847: Een duur jaar, een 6 ponds roggebrood kost 67,5 cent. 1847: De Asser gevangenis herbergt dat jaar 343 dieven en landlopers
42	1848	1848: Grondwetsherziening door Thorbecke. 1848: Aanleg van de weg Assen-Bareveld voltooid.
43	1849	1849: Koning Willem II overlijdt aan een hartinfarct. Op 12 mei wordt koning Willem III ingehuldigd. 1849: De Denen blokkeren de Pruisische havens. Op de rede van Delfzijl liggen in een maand 173 vreemde schepen.
44	1850	1850: Ridderschap in Drenthe afgeschaft. 1850: Drenthe telt 82 kilometer verharde weg: het grootste deel langs de Drentsche Hoofdvaart.
45	1851	1851: Het katholieke kerkhof te Oude Pekela aangelegd.
46	1852	1852: De postzegels worden ingevoerd.
47	1854	1854: Lijfstraffen geschrapt uit het strafrecht. De doodstraf wordt beperkt tot ophanging boven een luik. 1854: Het KNMI wordt bij koninklijk besluit van Koning Willem III opgericht.
48	1856	1856: De treinramp van 1856 was de eerste waarbij dodelijke slachtoffers vielen onder reizigers.
49	1858	1858: De aardappel wordt algemeen geaccepteerd als voedingsmiddel. 1858: Drenthe telt drie stoomfabrieken en ligt daarmee ver achter bij de landelijke ontwikkeling.
50	1859	1859: De eerste (verharde) grindweg wordt aangelegd van Klinkmolenbrug, via Noordbarge tot Emmen en via Odoorn naar Gieten. M.Middelveldt wordt nu genoemd als loper voor de posterijen van Borger naar Emmen en terug.
51	1860	1860: Offici?le afschaffing van de slavernij in Nederlandsch-Indi?. 1860: Hiddingh koopt het hele Compascuum inclusief de kosten voor fl 89.252,-- 1860: Hoogeveense Vaart verlengd: de eerste turf uit Bargerveen kan per schip worden afgevoerd
52	1863	1863: De slavernij wordt in Suriname afgeschaft.
53	1865	1865: Stoomvaartdienst Delfzijl-London.
54	1867	1867: De graanoogsten in Drenthe mislukken. Vooral Sleen en Zweeloo worden ernstig getroffen.
55	1868	1868: Zeven Friezen weten binnen ??n dag door de elf Friese steden te schaatsen.
56	1870	1870: Pokken epidemie in Nederland. In 1871 steigt het aantal doden tot 15.787. 1870: In Nederland wordt de doodstraf afgeschaft. 1870: Vestingwerken rond Coevorden moeten worden gesloopt. 1870: De spoorlijn Meppel-Groningen wordt geopend.
57	1871	1871: Jan Fabricius geboren in Assen.
58	1873	1873: Atjeh oorlog. Op 8 april landt het Koninklijk Nederlands Indisch Leger op de kust van Sumatra.
59	1874	1874: Kinderwet van Samuel van Houten. Arbeid door kinderen onder de 12 jaar wordt verboden.
60	1876	1876: Mata Hari wordt op 7 augustus in Leeuwarden geboren als Margaretha Geertruida Zelle.
61	1879	1879: Oprichting van de 1e politieke partij: de Antirevolutionaire Partij onder leiding van Abraham Kuyper.
62	1880	1880: Geboorte van prinses Wilhelmina. 1880: Grote veenbranden teisteren de Zuidoost hoek van Drenthe. Vooral Nieuw Weerdinge wordt zwaar getroffen.
63	1881	1881: Assen wordt aangewezen als garnizoensstad.
64	1883	1883: Vissersramp op 6 maart in Paesens-Moddergat. 17 aken met 83 opvarenden vergaan. 1883: Van Gogh schildert in Drenthe.
65	1884	1884: Er wordt een klinkerweg aangelegd tussen Emmen en Sleen. 1884: Stieltjeskanaal bevaarbaar. 1884: Opening spoorweg Groningen-Delfzijl.
66	1886	1886: Landbouwcrisis. Aardappelprijs op de markt in Meppel zakt tot een kwart van de normale prijs
67	1887	1887: In Oostzaan neemt Albert Heijn de winkel van zijn vader over.
68	1888	1888: Staking van 1200 veenarbeiders in Nieuw Amsterdam tegen gedwongen winkelnering
69	1889	1889: Er wordt een klinkerweg aangelegd tussen Emmen, Zuidbarge, Erica naar Nieuw Amsterdam 1889: Jan Fabricius wordt geldloper en krantenbezorger bij de Provinciale Drentsche en Asser Courant.
70	1890	1890: Koning Willem III overlijdt. Koningin Emma wordt regentes.
71	1891	1891: Gerard en Anton Philips richten een gloeilampenfabriek op.
72	1892	1892: Verschijning van het eerste dagblad de Telegraaf. 1892: Industrieel Willem Albert Scholten komt te overlijden. Hij was de man die veel gedaan heeft voor de veenkoloniale ontwikkeling. Hij was sociaal erg meelevend. Het Scholtenskanaal dankt haar naam aan hem zoals Klazienaveen haar naam ontleend aan zijn vrouw Klaziena van der Sluis.
73	1893	1893: Vissersramp op 1 december in Wierum. 22 vissers komen om.
74	1895	1895: Koningin Wilhelmina en Koningin-regentes Emma bezoeken Drenthe
75	1896	1896: Rond 1900 kwam de auto op het toneel. In 1896 was de Haagse fotograaf Adolphe Zimmermans de eerste die met een automobiel op de Nederlandse wegen reed.
76	1897	1897: Coevorden aangesloten op het Overijsselse tramnet.
77	1898	1898: Inhuldiging van koningin Wilhelmina te Amsterdam. 1898: De Motor Tram Omnibus van Meijer gaat rijden. 1898: De autoclub de France organiseerde een autorace tussen Parijs en Amsterdam. Tegen veler advies in had minister Lely hiervoor toestemming verleend. Later werd hij een belangrijke pleitbezorger van de auto.
78	1899	1899: Jonkheer Van Holthe tot Echten koopt als eerste Drent een auto: hij toert trots met zijn Benz door Assen. 1899: De Transvaalse Oorlog breekt uit in Zuid-Afrika
79	1901	1901: Koningin Wilhelmina huwt Prins Hendrik, Hertog van Mecklenburg.
80	1903	1903: Tram Hoogeveen-Nieuw Amsterdam rijdt voor het eerst.
81	1905	1905: Bouw van de katholieke kerk Musselkanaal 1905: In de venen bij Weerdinge worden enkele lijken gevonden die thans nog bewaard worden in het provinciaal museum in Assen. 1905: Lokaalspoorweg Assen-Stadskanaal begint diensten. 1905: 19 Juli: In een salonrijtuig van den Koninklijken trein arriveerden aan het station te Apeldoorn de Japansche Prins Arisugawa, Zijne Gemalin en Hun Gevolg. Z.K.H. de Prins der Nederlanden had Zich naar het station begeven en werd met het Wilhelmus begroet. Toen de Koninklijke trein het station binnenstoomde, hief het militair orchest 't Japansche volkslied aan.
82	1907	1907: De tramlijn tussen Coevorden en Ter Apel via Nieuw Amsterdam, Erica en Klazienaveen wordt in gebruik genomen alsook een stenen voetpad tussen Emmen en Emmer Compascuum. 1907: Prins Hendrik bezoekt Drenthe.
83	1909	1909: Prinses Juliana geboren. 1909: Opening N.O.L.S. spoorlijn Delfzijl-Zuidbroek.
84	1910	1910: Glasfabrieken in Nieuw Buinen bieden werk aan 800 mensen. 1910: Bentheimer Eisenbahn rijdt tussen Coevorden en Duitsland. 1910: Glasfabrieken in Nieuw Buinen bieden werk aan 800 mensen. 1910: 29 April: Theodore Roosevelt bezoekt ons land voor een korte tijd en heeft lunch met Koningin Wilhelmina
85	1912	1912: De ondergang van de Titanic. 1912: De eerste offici?le Elfstedentocht wordt gewonnen door Coen de Koning.
86	1913	1913: Gasselternijveen vierde havenstad van Nederland na Amsterdam,Rotterdam en Groningen.
87	1914	1914: Algemene mobilisatie.
88	1915	1915: Opening stoomtram Winschoten-Ter Apel.
89	1917	1917: Invoering van het mannenkiesrecht.
90	1918	1918: De Spaanse griep veroorzaakt wereldwijd meer dan 20 miljoen doden.
91	1919	1919: Asser binnenstad krijgt riolering 1919: Avebe opgericht in Veendam.
92	1922	1922: Invoering van het vrouwenkiesrecht. 1922: Start van de massale bosaanleg in Drenthe
93	1923	1923: Koningin Wilhelmina viert haar 25-jarig regeringsjubileum.
94	1924	1924: Sloop van tientallen keten en plaggenhutten in Sleen.
95	1925	1925: Eerste TT op stratencircuit bij Assen.
96	1928	1928: Grote veenbranden teisteren in Oost en Zuidoost Drenthe, bij de diverse plaatsen kan men een kranteartikel uit 1928 vinden over deze rampen. Druk op deze link
97	1929	1929: De beurskrach in New York. Crisisjaren. 1929: Zeer strenge winter, in Februari vroor het enige nachten 18 en 20 graden.
98	1930	1930: Crisis: de helft van de bevolking van Emmen (3300 inwoners) krijgt steun of zit in de werkverschaffing.
99	1931	1931: De werkloosheidscijfers in Nederland stijgen tot ongekende hoogten.
100	1932	1932: De Zuiderzee wordt op 20 September officieel omgedoopt tot IJsselmeer.
101	1935	1935: Behalve het bekende Noorder Dierenpark dat op 1 mei wordt geopend, wordt tevens de oudheidskamer in gebruik genomen 1935: Noorder Sanatorium wordt gebouwd in Zuidlaren 1935: NSB lokt veel Drentse boeren.
102	1938	1938: Het eerste ziekenhuis in Emmen. Een diaconessenhuis.
103	1939	1939: Kamp Westerbork ingericht voor Duitse joden.
104	1940	1940: Tweede wereldoorlog. Duitsland valt Nederland binnen. 1940: EDS hervat diensten Assen-Groningen zes keer per dag.
105	1941	1941: Auke Adema wint de zevende Elfstedentocht.
106	1942	1942: Joden in Nederland gedurende de gehele maand augustus aan razzia's onderworpen. Gedurende het hele jaar worden er beetje bij beetje maatregelen afgekondigd die de joden isoleert en het leven onmogelijk maakt.
107	1943	1943: Arbeitsinzet voor mannen van 18 tot 35 jaar. 1943: 16 januari, De eerste joden komen in Vught aan, 21 januari, Ontruiming van het joodse krankzinnigengesticht Het Apeldoornse Bos. 5 februari, Joden mogen geen brieven of verzoekschriften aan Duitse instanties zenden. Alle post moet via de Joodse Raad gaan. april, De joden uit de provincie Noord Brabant moeten zich naar het Kamp Vught begeven. 5 mei, Brief van dr. Harster, SS-Brigadef?hrer und Generalmajor der Polizei, betreffende de eindoplossing van het jodenvraagstuk. Algemene richtlijn: De Reichsf?hrer SS Heinrich Himmler wenst dat in de loop van dit jaar zoveel joden als menselijkerwijs mogelijk is, naar het Oosten op transport worden gesteld. Mei, juli en september: Razzia's op joden in Amsterdam. In december wordt er een begin gemaakt met het oproepen van gemengd gehuwde joden voor werkkampen en wordt het jodenvraagstuk in Nederland als "opgelost" beschouwd. 1943: Standrecht wordt ingesteld na stakingen en brandstichtingen in Drenthe.
108	1945	1945: Hongerwinter en bevrijding.
109	1947	1947: Eerste politionele actie in Nederlands-Indi?. 1947: Einde tramtijdperk in Emmen.
110	1948	1948: Tweede politionele actie in Nederlands-Indi?. 1948: Koningin Wilhelmina treedt af. Zij wordt opgevolgd door haar dochter Juliana. 1948: Laatste gemeentelijke tol gesloten in De Pol (gemeente Peize)
111	1951	1951: De eerste offici?le televisie-uitzending in Nederland. 1951: Oliemolen Roderwolde stopt met malen.
112	1952	1952: De laatste executie in Nederland.
113	1953	1953: Watersnoodramp in februari. 1835 mensen komen om. Duizenden koeien, varkens en paarden verdrinken.
114	1954	1954: Voor het eerst zijn filmbeelden van de Elfstedentocht op tv te zien. 1954: Het stoomtijdperk in Emmen ten einde. Dieseltreinen doen hun intrede
115	1956	1956: Invoering betaald voetbal.